ตรุษจีน เทศกาล เฉลิมฉลองปีใหม่ของชาวจีน ถือเป็นเทศกาลที่สำคัญของชาวจีนทั่วโลก รวมถึงชาวไทยเชื่อสายจีน ที่ได้ปฏิบัติสืบทอดกันมาเป็นเวลานาน ในปีนี้เริ่มต้นตั้งแต่วัน 21 - 23 มกราคม นั่นคือ วันจ่าย วันไหว้ วันเที่ยว (วันปีใหม่) ปฏิบัติกันเป็นแบบแผนเช่นนี้มาเป็นเวลานาน สิ่งที่เราเห็นจนชินตาในวันจ่ายนั้นคือ ภาพบรรดาร้านรวงที่จะดูคึกคักเป็นเป็นพิเศษ แต่ละบ้านต่างออกมาหาซื้อข้าวของทั้ง อาหรคาวอาหาร หวาน ผลไม้ ไว้เป็นของเซ่นไหว้ไหว้ขอพรจากเทพเจ้า สิ่งศักดิ์สิทธิ์ และบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว อาหารคาว หวาน และผลไม้ต่างๆ เหล่านี้ล้วนมีความหมายอันเป็นสิริมงคลแก่ลูกหลานทั้งสิ้น การจัดของเซ่นไหว้นิยมจัดเป็นเของไหว้ 5 อย่างคือ ของคาว 5 อย่าง ของหวาน 5 อย่าง ผลไม้ 5 อย่าง ตาม OpenRice.com มาดูกันดีกว่า ว่าอาหารเหล่านั้นมีความหมายที่เป็นมงคลอย่างไรบ้าง
ของคาว 5 อย่าง หรือในภาษาจีนเรียกว่า “โหงวแซ” ประกอบไปด้วย หมู ไก่ ตับ ปลา และกุ้งมังกร แต่ด้วยความที่กุ้งมังกรนั้นมีราคาแพงและหายาก สามารถใช้เป็ดหรือปลาหมึกแทนได้ หรือจัดเป็นชุดเล็ก 3 อย่างเรียกว่า “ซาแซ”
- หมู มีความหมายมงคล หมายถึงความกินดีอยู่ดี ความมั่งคั่ง
- ไก่ มีความหมายมงคล หมายถึงความก้าวหน้าในหน้าที่การงาน การรู้จักหน้าที่เหมือนไก่ ที่ขันตรงเวลาทุกวัน
- ตับ มีความหมายมงคลจากการออกเสียงที่พ้องกันในภาษาจีนกับ คำว่า “กัว” ที่แปลว่าขุนนาง
- ปลา มีความหมายมงคลจากการอ่านออกเสียงของคนจีนเแต้จิ๋วที่ เรียกปลาว่า “ฮื้อ” โดยมีวลีอันเป็นมงคลของจีนที่ว่า อู่-ฮื้อ-อู่-ชื้ง มีความหมายว่า ให้เหลือกินเหลือใช้
- กุ้งมังกร มีความหมายมงคลเกิดจากลักษณะของกุ้งมังกร ที่ตัวใหญ่ มีกล้ามสื่อถึงการมีอำนาจวาสนา
ของหวาน 5 อย่าง หรือในภาษาจีนเรียกว่า “โหงวเปี้ย” ขนม ที่ใช้ไหว้เป็นหลัก คือขนมเทียน ขนมเข่ง นอกจากนั้นก็จะมี ซาลาเปา ขนมไข่ ขนมถ้วยฟู ขนมคัดท้อก้วย ขนมจับกิ้มหรือแต้เหลียง และขนมขนมอี๊ จัดเป็นชุดเล็ก 3 อย่างเรียกว่า “ซาเปี้ย”
- ซาลาเปา มีความหมายอันเป็นมงคลเกิดจากการเล่นคำ คำว่า “เปา” ภาษาจีนแปลว่า ห่อ ไหว้ซาลาเปา หมายถึงการห่อเงินห่อทองมาให้ลูกหลาน |
- ขนมไข่ คนจีนเรียกขนมไข่ว่า “หนึงก้วย” ไข่เปรียบได้กับการเกิดและเจริญเติบโต
- ขนมถ้วยฟู มีความหมายมงคล จากการที่คนจีนแต้จิ๋วเรียกขนมถ้วยฟูว่า “ ฮวกก้วย ” คำว่า “ ฮวก ” มีความหมายว่า ขนม ส่วนคำว่า “ ก้วย ” มีความหมายว่างอกงาม นั่นคือการมีชีวิตที่เจริญงอกงามเพิ่มพูน เฟื่องฟูนั่นเอง
- ขนมคัดท้อก้วย คือ ขนมไส้ต่าง ๆ เช่น ไส้ผักกะหล่ำ มันแกว กุยช่าย ทำเป็นรูปลูกท้อแต้มสีชมพู ลูกท้อ เป็นผลไม้มงคล มีความหมายถึงการมีชีวิตที่ยืนยาว บางบ้านก็จะใช้ขนมกุยช่ายไหว้
- ขนมจับกิ้ม หรือแต้เหลียง ประกอบไปด้วยขนมแห้ง 5 อย่าง ได้แก่ ถั่วตัด งาตัด ถั่วเคลือบ ฟักเชื่อม และข้าวพอง หรือที่คนไทยเรียกว่า “ ขนมจันอับ ” (เพี้ยนเสียงมาจากคำว่า “จั๊นอับ” ใช้เรียกกล่องใส่ขนม)
ข้าว ถั่ว งา คือ ธัญพืช คำว่า “ ธัญญะ ” แปลว่า งอกงาม ไหว้เพื่อให้ชีวิตเจริญงอกงาม
ฟัก เชื่อม หมายถึงฟักเงินฟักทอง คือมีเงินทองร่ำรวย นอกจากนี้ฟักเชื่อมยังหมายถึง การฟักความหวานให้ชิวิต นั่นคือการสร้างให้ชีวิตมีความสุขนั่นเอง
- ขนมอี๊ คำว่า “ อี๊ ” หรือ “อี๋” มีความหมายว่ากลมๆ ขนมอี๊ทำจากแป้งข้าวเหนียว ผสมสีชมพู ปั้นเป็นก้อนกลมๆ ต้มใส่น้ำตาล มีความหมายอันเป็นมงคลหมายถึง ให้ชีวิตเคี้ยวง่ายราบรื่น เหมือนกับขนม
ผลไม้ 5 อย่าง หรือในภาษาจีนเรียกว่า “ โหงวก้วย ” ผลไม้อันเป็นมงคลนั้นมีด้วยกันหลายชนิด ดังนั้นจึงแล้วแต่ว่าจะนำผลไม้ชนิดไหนมาไหว้ ส่วนใหญ่ก็จะเป็น ส้ม สาลี่ แอปเปิ้ล กล้วย องุ่น
- ส้ม มีความหมายอันเป็นมงคล หมายถึงโชคดี ให้ประสบแต่โชค สิ่งดีๆ เป็นสิริมงคลแก่ตนเองและครอบครัว
- สาลี่ มี ความหมายมงคล หมายถึง ให้รักษาคุณงามความดีเอาไว้อย่างมั่นคง และรักษาโชคลาภเงินทองไม่ให้เสื่อมถอยหายไปไหน แต่สาลี่ไม่นิยมนำมาไหว้บรรพบุรุษและวิญญาณไร้ญาติ
- แอปเปิ้ล มีความหมายมงคล หมายถึงมีสุขภาพร่างกายสมบูรณ์แข็งแรง และหมายถึงสันติสุข สันติภาพ
- องุ่น มีความหมายมงคล หมายถึงความเจริญงอกงาม และการมีอายุยืนนาน
นอก จากการเซ่นไหว้ขอพรสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เทพยาดาและบรรพบุรุษ เพื่อเป็นการแสดงความกตัญญูและเป็นการเริ่มต้นด้วยสิ่งดีดีในวันตุษจีน (วันปีใหม่ของชาวจีน) แล้ว การคิดดี พูดดี ทำดีในทุกๆ วัน ก็เป็นสิ่งที่เป็นมงคลแก่ชีวิตของทุกคนนะคะ
ซินเจียยู่อี่ ซินนี้ฮวดไช้ จ๊ะ ชาว OpenRice
